Danas se navršilo 20 godina od dana kada je u centru Beograda ubijen premijer Srbije i lider Demokratske stranke Zoran Đinđić.
Na Đinđića je pucano 12. marta 2003. godine u Beogradu, ispred zgrade Vlade Srbije, kada je zadobio prostrelnu ranu grudnog koša i trbuha.
Povredama je podlegao u 13.30 časova u Urgentnom centru Kliničkog centra Srbije, a u Srbiji je ubrzo uvedeno vanredno stanje i proglašena trodnevna žalost.
Za vrijeme vanrednog stanja u policijskoj akciji “Sablja” uhapšeno je 11.665 osoba, među kojima je bilo partijskih funkcionera, visokih oficira, nosilaca pravosudnih funkcija i estradnih zvjezda.
Glavni osumnjičeni u organizovanju ubistva Đinđića bili su nekadašnji komandant raspuštene Jedinice za specijalne operacije /JSO/ Milorad Ulemek Legija i pripadnici “zemunskog klana” Dušan Spasojević Šiptar i Mile Luković Kum.
Članovi klana braća Miloš i Aleksandar Simović osuđeni su na po 35 godina robije, a Sretko Kalinić i Branislav Bazarević na po 30 godina.
Do sad su trojica osuđenih za učešće u ubistvu premijera Đinđića izašli iz zatvora. Najprije je osmogodišnju kaznu odslužio Saša Pejaković zvani Pele, bivši pripadnik JSO osuđen za pomaganja ubicama.
Poslije njega je iz zatvora izašao Željko Tojaga zvani Žmigi, bivši pripadnik “crvenih beretki”, nakon odsluženih 15 godina zatvora, zbog pokušaja ubistva Đinđića kod “Beogradske arene” 21. februara 2003. godine.
Prije par dana na slobodu je, nakon odsluženih 20 godina, izašao i Dušan Krsmanović, bivši pripadnik “zemunskog klana”, koji je jedini član zemunskog klana koji je na suđenju izrazio kajanje.
Zoran Đinđić, prvi demokratski izabran premijer Srbije
Zoran Đinđić je bio prvi premijer Srbije poslije pada režima Slobodana Miloševića 5. oktobra 2000. godine i dolaska na vlast Demokratske opozicije Srbije /DOS/.
Za vrijeme njegovog mandata pokrenut je proces demokratizacije društva i korjenitih ekonomskih i socijalnih reformi.
Njegova vlada se snažno zalagala za saradnju sa Haškim tribunalom, a za vrijeme njenog mandata uhapšeno je i Haškom sudu izručeno nekoliko optuženika, među kojima i bivši predsjednik Srbije i SR Jugoslavije Slobodan Milošević.
Đinđić je četiri mjeseca prije ubistva najbližim saradnicima predstavio dokument i njegovu strategiju za rješenje kosovskog pitanja.
Upravo taj dokument, koji ima pet tačaka i do detalja navodi poteze koje Srbija treba da povuče kako bi vratila pokrajinu, prema mišljenju nekih političara, bio je pravi razlog zbog kojeg je izvršen atentat na njega.
Zoran Đinđić rođen je 1. avgusta 1952. godine u Šamcu. Studirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu i već tada je primijećen među mladim disidentima.
Osnovne studije završio je vrlo brzo, za tri i po godine, a doktorirao je 1979. na Univerzitetu u Konstancu, u NJemačkoj o temi “Problemi utemeljenja kritičke teorije društva”.
Sa još 12 intelektualaca 1989. godine učestvovao je u obnavljanju Demokratske stranke, čime je započeo političku karijeru.
Autor je mnogih naučnih radova iz oblasti filozofije i političke teorije i prevodilac više filozofskih djela, dobitnik je mnogih prestižnih nagrada, a aktivno se bavio i političkom publicistikom.
Bio je prvi nekomunistički gradonačelnik Beograda poslije 1945. godine, kao i jedan od osnivača obnovljene Demokratske stranke u kojoj je bio predsjednik Izvršnog odbora, a od januara 1994. godine do ubistva i njen predsjednik.
Ostao je upamćen kao energični političar koji je pokušavao da modernizuje Srbiju, ali i kao naučnik, filozof, pisac i sjajan govornik čije se mudre riječi i dan danas citiraju.
“Gledajte u budućnost, tamo ćemo se sresti i vi i ja”, “Ako moraš da progutaš žabu, nemoj mnogo da je gledaš – progutaj je odmah. Ako moraš da progutaš nekoliko žaba, najveću progutaj prvu”, samo su neke od njih.
Sahranjen je 15. marta 2003. godine u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.
U pogrebnoj povorci koja se kretala ulicama Beograda bilo je više stotina hiljada građana, a među njima 70 stranih državnih delegacija.