Na maršu „Stazama egzodusa” na Ozrenu ove godine se 10. septembra očekuje između 650 i 700 učesnika da obilježe egzodus srpskog naroda Vozuće i južnog Ozrena 1995. godine, najavljeno je sinoć u Beogradu na tribini koju su organizovali Zavičajno udruženje Zavidovićana Doboj i Koordinacija udruženja izbjeglih i raseljenih u Srbiji.
Bivši načelnik štaba Četvrte ozrenske lake pješadijske brigade Vojske Republike Srpske Zoran Blagojević rekao je na tribini “”Stazama egzodusa 2023” da će, kao i svake godine, učesnici marša krenuti autobusima u 6.00 časova iz Doboja i u crkvi u srpskom selu Tumare primiti blagoslov lokalnih sveštenika.
Oni će položiti cvijeće u spomen-kapeli gdje su ploče sa imenima svih poginulih boraca sa tog dijela Ozrena, a zatim krenuti u marš dug 22 kilometara do Vozuće, gdje će u crkvi Svetog Đorđa biti služen parastos poginulima.
Blagojević, koji je i predsjednik Zavičajnog udruženja Zavidovićana u Doboju, rekao je da će učesnici marša položiti cvijeće i u porti crkve Svetog Đorđa, gdje je bila masovna grobnica sa 21 tijelom srpskih boraca, od kojih je 17 bilo obezglavljeno.
On je istakao da su pripadnici Drugog i Trećeg korpusa takozvane Armije BiH septembra 1995. godine etnički očistili 30 srpskih sela, protjerano je 1.920 porodica, odnosno 7.680 ljudi, a u ofanzivi je ubijeno 459 boraca, 412 vodilo kao nestalo, da bi u međuvremenu 283 bilo identifikovano, dok je sudbina 129 srpskih boraca još nepoznata.
Blagojević je napomenuo da je u ofanzivi na Vozuću protiv 2.500 srpskih boraca bilo 23.000 boraca takozvane Armije BiH, ali da je od toga strašnije što je u ofanzivi učestvovao i odred “El mudžahedin”, sastavljen od islamskih fanatika iz nekoliko stranih država koji je počinili stravične zločine na zarobljenim srpskim borcima, a za te zločine niko nije kažnjen.
Jedini kome je presuđeno, komandant 3. korpusa takozvane Armije BiH Sakib Mahmuljin, kaže Blagojević, izbjegao je kaznu, jer su ga vlasti BiH pustile da redovnim letom otputuje u Tursku.
Direktor Centra za kulturu grada Doboja Lidija Žarić, koja je kao ratni reporter pres-centra Prvog krajiškog korpusa bila očevidac događaja 10. septembra 1995. godine, istakla je da je cilj marša da se još jednom ukaže na činjenicu da je i dalje nepoznata sudbina 129 srpskih boraca.
“Te ljude treba pronalaziti po svaku cijenu, treba pritiskati raznorazne komisije, ljude zadužene za nestale, jer znamo da je mnogo njih premještno. Na sve moguće načine su prikrivali žrtve zbog toga što se na tim ostacima moglo vidjeti da su počinjeni ratni zločini”, rekla je Žarićeva.
Ona je navela da je prvi marš simbolično bio održan od Vozuće prema Doboju, ali da je kasnije odlučeno da to bude iz pravca Doboja, Ozrena, nazad ka Vozući kao simboličan povratak.
Bivši borac Četvrte ozrenske lake pješadijske brigade Vojske Republike Srpske Zoran Panić istakao je da Zavičajno udruženje Zavidovićana, kao i prethodnih godina u saradnji sa institucijama Republike Srpske i opštinama koje gravitiraju Doboju, organizuju Dan sjećanja 10. septembra kako ne bi bilo zaboravljeno stradanje srpskog naroda.
“Posebno je bitno da to prenesemo na mlađe generacije, čiji su roditelji ili familija nestali ili poginuli, da vide gdje su njihovi roditelji, djedovi bili na ratištu i ostavili svoje živote za Republiku Srpsku. Ove godine očekujemo oko 650 do 700 učesnika u samom maršu, a oko 1.000 ljudi na obilježavanju i parastosu poginulim borcima i civilima”, rekao je Panić.
Predsjednik udruženja “Koordinacija” Jovan Čakarević najavio je da će to udruženje, uz podršku beogradske opštine Zvezdara i gradskog Sekretarijata za socijalnu zaštitu, organizovati dolazak na marš 50 učesnika, koji su izbjegla lica sa Kosova i Metohije i Hrvatske, kao i Beograđana.
U muslimanskoj ofanzivi između 10. i 24. septembra spaljeno je do temelja 66 sela, uništeno više od 5.000 kuća, 12 srpskih crkava i jedan srpski srednjovjekovni manastir, srušena su srpska groblja, od kojih neka stara i više od pet vijekova i protjerano više od 22.000 Srba.
/SRNA/