Slika izmučenog umjetnika djeluje kao stereotip. Ipak, previše je dokaza da kreativni ljudi često pate od psihičkih bolesti. Primjera je mnogo – Van Gog je sebi odsjekao uvo i pucao u sebe, melanholični Betoven koji je verovatno bio bipolaran, a Vilijama Blejka kolege su smatrale potpunim ludakom.
Vjerovatno će zauvijek ostati otvoreno pitanje koji je tačno dio njihove bolesti podsticao genijalnost, ali znamo da bol koja je u to uključena često dovodi do čina samouništenja. Pred vama je lista deset poznatih pisaca koji su ili pokušali ili izvršili samoubistvo.
10. Džek London (1876 — 1916)
Autor klasika poput „Bijelog očnjaka“ i „Zova divljine“, Džek London je bio čudan i žestok čovek socijalističih ideja. Njegova majka je tokom trudnoće pokušala samoubistvo predoziranjem i pucala je sebi u glavu, ali je preživjela. London je odrastao u čovjeka koji je lovio školjke, tragao za zlatom i postao revolucionar koji se zalagao za politička ubistva i pozivao na genocide raznih rasa ljudi. Veruje se da je bio bipolaran, a poznato je da je bio alkoholičar i povremeno imao samoubilačke tendencije. Do kraja se ne zna da li je njegova smrt bila slučajnost ili ne – predozirao se morfijumom.
9. Kurt Vonegat (1922-2007)
Možda napoznatiji po svojoj knjizi „Klanica 5“, satiri o sopstvenim iskustvima u Drugom svjetskom ratu. Kurt je vjerovatno rođen sa klicom mentalne bolesti. Njegova majka je izvršila samoubistvo 1944. godine. Vonegat je sebe smatrao humanistom i izbjegavao je religiju, patio je od depresije i pokušao da se ubije 1984. godine. Njegovom sinu Marku je dijagnostikovan bipolarni poremećaj i neki elementi šizofrenije.
8. Hanter S. Tompson (1937-2005)
Osnivač Gonzo novinarstva, Tompson je verovatno najpoznatiji po svom romanu „Paranoja u Las Vegasu: divlje putovanje u srce američkog sna“ po kome je snimljen i film u kome ga vjerno tumači Džoni Dep. Bio je nepažljiv do tačke samoubistva, planirao je da provede neko vrijeme sa Anđelima pakla kako bi napisao ekspoze, ali kada su shvatili njegove namjere, pretukli su ga. U kasnijim godinama živio je u ruralnom dijelu Kolorada i na kraju preminuo od prostrelne rane koju je sam sebi nanio. Njegova oproštajna poruka glasi: „Nema više igara. Nema više bombi. Nema šetanja. Nema zabave. Nema plivanja. 67. To je 17 godina nakon pedesete. 17 više nego što mi je trebalo ili sam želio. Dosadno. Uvek gunđam. Nema zabave – ni za koga. Postaneš pohlepan. Ponašaj se u skladu sa svojim starim godinama. Opusti se – ovo neće boljeti.“
7. Silvija Plat (1932-1963)
Platova je ozbiljno patila od depresije: tokom studija je bila podvrgnuta elektrokonvulzivnoj i insulinskoj šok terapiji i pokušala je da se ubije. Mnoga od ovih iskustava prenijela je u poluautobiografski roman „Stakleno zvono“. Ponovo je pokušala samoubistvo automobilom i ostavila je supruga kada ga je zatekla sa drugom ženom. Na kraju je uspjela da se ubije – udisanjem ugljen-dioksida iz svoje rerne. Imala je samo 30 godina i za sobom je ostavila dvoje male dece.
6. Džon Kenedi Tul (1937-1969)
Tul je jedinstven na ovoj listi jer je njegovo djelo objavljeno posthumno. Bio je profesor na univerzitetu Tulan i pokušao je da objavi svoj roman „Zavjera budala“, ali nije uspio u tome. Teško je podneo odbijanje, ugojio se nenormalno i sav humor i dovitljivost iz njega su iščezli. Nakon svađe sa majkom, otišao je autom na put i sve se završilo samoubistvom. Nekoliko godina kasnije njegova majka je ubijedila Vokera Persija da pročita „Zavjeru budala“. Bio je oduševljen potencijalom rukopisa i iskoristio je svoj uticaj da ga objave. Na kraju je knjiga, komično remek-djelo, osvojila Pulicerovu nagradu za roman 1981. godine.
5. Edgar Alan Po (1809-1849)
Po je bio namučeni genije koji je prošao kroz mnogo ličnih tragedija, uključujući i smrt njegove supruge u ranim dvadesetim godinama (bila mu je i rođaka). Okrenuo se drogama i alkoholu, a melanholija i opsesija smrću jasno se iščitavaju iz mnogih njegovih djela, posebno u „Gavranu“. Pokušao je da se ubije 1848. godine, ali je preživio. Umro je 7. oktobra 1849. godine, a uzrok smrti je ostao misterija do danas, sa teorijama koje su podjednako nevjerovatne kao i njegova djela.
4. Virdžinija Vulf (1882-1941)
Najpoznatije djelo Virdžinije Vulf je „Gospođa Dalovej“, hvaljeni roman koji istražuje teme mentalnih bolesti, homoseksualnosti i samog postojanja. Vulfova je pretrpjela nekoliko nervnih slomova i bila je kratko smještena u duševnu bolnicu 1904. godine nakon smrti svoga oca. Kasnije je podnijela prijavu za seksualno zlostavljanje koje su nad njom sprovodila polubraća, a to je sigurno doprinijelo lošem psihološkom stanju. Drugi svjetski rat je prelio čašu – Nijemci su uništili njen dom u Londonu. Na kraju je 28. marta 1941. godine skočila u rijeku Uz napunivši kamenjem džepove kaputa. Ostavila je bolnu oproštajnu poruku svom suprugu, a njeno tijelo pronađeno je tek mjesec dana kasnije.
3. Rejmond Čendler (1888-1959)
Čendler je stvorio Filipa Marloua, detektiva koga je u „Velikom snu“ glumio Hemfri Bogart. Prvi roman je objavio tek kada je prešao pedesetu godinu. Mnogo je pio, veoma često je zapadao u kliničku depresiju. Nakon smrti supruge koja je bila 18 godina starija, pokušao je da se ubije, ali je preživio. Njegova minimalistička proza slavi se širom sveta i nakon njegove smrti 1959.
2. Dejvid Foster Volas (1962-2008)
Volas je bio profesor na koledžu i obožavali su ga i studenti i čitaoci zbog skromnosti i nevjerovatne empatije. Njegova djela nisu pristupačna, ali ih zato krase izuzetna pronicljivost i razumijevanje. Patio je cijelog života od teške depresije i jedino je uz pomoć lijekova mogao da funkcioniše. Nakon negativnih reakcija koje je imao od antidepresiva, pokušao je da se skine sa lijekova. Nažalost, depresija se vratila i uprkos elektrokonvulzivnoj terapiji, bol koji je osjećao bio je nepodnošljiv. Objesio se 12. septembra 2008.
1. Ernest Hemingvej (1899-1961)
Ispod drske spoljašnjosti čovjeka koji je stvorio „Starca i more“ i „Za kim zvono zvoni“, Hemingvej je tokom cijelog života patio od duševne bolesti. Posmatrano sa distance, psiholozi su uvjereni da je bio bipolaran sa određenim poremećajem ličnosti. Vrlo vjerovatno je pretrpio i određena oštećenja na mozgu tokom izliva nasilja. Gotovo je izvesno da je patio od hemahromatoze, rijetkog nasljednog poremećaja koji u tijelu uzrokuje prezasićenost gvožđem i ima teške posljedice po organizam. Zdravlje mu se pogoršavalo tokom pedesetih godina prošlog vijeka, a u šezdesetim je već bio potpuno izgubljen. Terapije nisu pomagale i na kraju se ubio pištoljem 1961. godine. Samoubistva su u porodici Hemingvej česta pojava: njegov otac, sestra Ursula, brat Lejkester i praunuka Marijel.
Izvor: listverse.com