U Doboju je sinoć otvorena izložba “Slike života – fotografije Albera Kana: Priština, Prizren, Lipljan i Gračanica 1913. godine” autora Marka Markovića i Gorana Sudimca na kojoj posjetioci mogu da vide prve fografije i razglednice u boji sa Kosova i Metohije iz tog vremena.
Predstavnik Arhiva Kosova i Metohije Stefan Filipović rekao je novinarima da je na fotografijama prikazan život Prištine, Prizrena, Lipljana i Gračanice neposredno poslije oslobađanja ovih krajeva od Otomanske vlasti 1913. godine u Drugom balkanskom ratu, koji je ovjekovječio fotograf Ogist Leon po nalogu francuskog bankara i mecene Albera Kana.
“Ovom ekspedicijom Kan je želio da sačuva taj momenat novooslobođenog Kosova i Metohije, da sačuva lica koja čine slike života tadašnjih ljudi koji i dalje nisu shvatili da su postali slobodni građani Kraljevine Srbije”, izjavio je Filipović.
On je naveo da je na fotografijama uglavnom srpski živalj koji se pojavljuje na javnim mjestima ne strahujući za svoj život i bezbjednost.
“Na fotografijama je sačuvan taj duh vremena i on se jasno može uočiti na licima i u pogledima ljudi. U Prištini gotovo da ne možemo vidjeti nijednu reprezentativnu zgradu, a najvažnija fotografija u centralnom Kosovu je manastir Gračanica koji pleni svojom grandioznošću i lepotom”, rekao je Filipović, dodajući da je sve to Ogist Leon dobro uočio.
Prema njegovim riječima, Priština, Prizren, Lipljan i Gračanica oslikavaju cjelinu Kosova i Metohije s obzirom na to da Prizren predstavlja Metohiju, a Priština, Gračanica i Lipljan su srce Kosovske kotline.
“Ovde govorimo o četiri mesta koja u tom trenutku predstavljaju možda najsigurnija mesta na teritoriji Kosova i Metohije. To je centralno Kosovo i Prizren, tu je najveće prisustvo bezbednosnih organa tadašnje Kraljevine Srbije i već možemo videti obrise institucija i vlasti koja se polako uspostavlja”, naveo je Filipović.
On je rekao da je izložba prije Doboja predstavljena u Banjaluci zahvaljujući saradnji Arhiva Republike Srpske, Istorijskog arhiva Užice, Arhiva Kosova i Metohije, Doma kulture Gračanica i Galerije umetnosti Prištine.
On je naveo da je cilj te saradnje da se prikažu kultura, identitet, kontinuitet, istorijska utemeljenost srpskog naroda i njegove kulture, te posebnog načina života na prostoru Kosova i Metohije i stare Srbije.
Praveći paralelu između Kosova i Metohije iz 1913. godine i danas, on je ocijenio da su ljudi na tim fotografijama mnogo optimističniji nego danas.
Predstavnik Arhiva Republike Srpske Olivera Okolić ukazala je na odličnu saradnju sa arhivima regiona i najavila da će izložba biti predstavljena i u drugim gradovima Republike Srpske.
Izložba je postavljena u Umjetničkoj galeriji dobojskog Centra za kulturu i obrazovanje, a za posjetioce će biti otvorena naredne dvije sedmice.
/SRNA/