Istorijska sekcija Gimnazije “Jovan Dučić” iz Doboja organizovala je danas čas o koncentracionom logoru za Srbe u Doboju koje su austrougarske vlasti formirale 27. decembra 1915. godine.
U logor je interniran 45.791 Srbin i to 16.673 muškarca, 16.996 žena i djece iz BiH, 12.122 srpska vojnika i jedan broj starijih ljudi, žena i djece iz Srbije i Crne Gore, od kojih je oko 12.000 ubijeno.
Profesor istorije Lindijana Trnjanac rekla je novinarima da je istorijski čas “Dobojski logor – istorija i kultura sjeđanja” neohodan s obzirom na to da kultura sjećanja o ovakvim događajima danas nije na zavidnom nivou.
“Postoje podaci da je 643 djece stradalo samo tokom 1916. godine”, izjavila je Trnjančeva i navela da je dobojski logor bio prvi koncentracioni logor u Evropi koji je kao takav postao idejni logor za sve koncentracione logore tokom Drugog svjetskog rata.
Kada su u pitanju izvori o dobojskom logoru, Trnavčeva ističe da ih ima malo, jer ih je austrugarska vlast uništavala, a to su radile i vlasti tokom Drugog svjetskog rata i periodu bivše Jugoslavije.
Izvori su “Crna knjiga” Vladimira Ćorovića iz 1920. godine, zatim autobiografske bilješke o otporu naroda protiv austrougarske politike autora Borislava Stankovića, internirca koji je prošao kroz dobojski logor, zatim Spomenica posvećena mučenicima i žrtvama dobojske internacije iz 1938. godine, tri izdanja knjige Dušana Paravca “Dobojski logor”, kao i “Sveti mučenici zvorničko-tuzlanski” u izdanju Eparhije zvorničko-tuzlanske.
Dobojski logor zatvoren je 5.jula 1917. godine i u njemu je bilo je zatočeno više od 45.000 Srba, od kojih 12.000 nije preživjelo. Logor je zatvoren 1917. godine.
Istorijski čas su održale učenice istorijske sekcije Gimnazije “Jovan Dučić” Jana Sofrenić i Nevena Ivanišević, koje su upoznale vršnjake o postojanju spomenika posvećenih dobojskim logorašima, te o stradanjima logoraša.
“Čitala sam dio Spomenice gdje je žena, kada je uvidjela da je stradala cijela njena porodica, šestoro djece, iskidala svu svoju kosu. Mislim da sam tek na konkretnim primjerama shvatila dubinu tog događaja”, rekla je Ivaniševića.
Istorijskom času je prisustvovao i vjeroučitelj Dušan Gostimirović, koji je poručio je da je krst sa spomenika dobojskim logorašima i dalje opomena koja poziva na obazrivost.
“Mi kao srpski pravoslavni narod u svim vremenima stradamo samo zbog imena hrišćanskog i prezimena pravoslavnog”, rekao je Gostimirović.
Direktorica Gimanzije Tijana Vasiljević Stokić kaže da je današnjim istorijskom časom obilježeno 109 godina od stradanja dobojskih interniraca, o čemu se nažalost dugo nije pričalo, a nije ni uvršteno u obrazovni sistem.
Stradalnike u dobojskom logoru je Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve proglasio novomučenicima Eparhije zvorničko-tuzlanske.
Na molbu i inicijativu profesora pravoslavne vjeronauke Vlade Mojevića uz podršku direktora dobojske Medicinske škole Milene Damjanović, Republički pedagoški zavod donio je odluku da se svakog 27. decembra u svim srednjim i osnovnim školama u Srpskoj jedan čas posveti uspomeni na stradanje Srba u dobojskom logoru 1915 – 1917. godine.
Preporuka je da škole u plan izleta i ekskurzija mogu uvrstiti posjetu Spomen-kompleksu Hramu Svetih apostola Petra i Pavla i Spomen-kosturnici koji su podignuti u spomen ovim stradalim mučenicima.
Odbor Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova uvrstio je internaciju Srba u dobojski logor u kalendar značajnih događaja.
/SRNA/